Το μεγαλύτερο φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης στον κόσμο μάλλον δεν θα πραγματοποιηθεί το 2027
📅 9 Ιουνίου 2025
🎭 🎨 🗞️
Σε μια απόφαση που προκάλεσε σοκ στη διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα, οι οργανωτές της Documenta ανακοίνωσαν την ακύρωση της επόμενης διοργάνωσης, που ήταν προγραμματισμένη για το 2027, στο Κάσελ της Γερμανίας.
Η Documenta, που πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια από το 1955, θεωρείται η σημαντικότερη έκθεση σύγχρονης τέχνης στον κόσμο, μαζί με τη Μπιενάλε της Βενετίας. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της που ακυρώνεται ολόκληρη διοργάνωση.
Το παρασκήνιο της απόφασης
Η ακύρωση ήρθε ως αποτέλεσμα της σοβαρής πολιτικής και οικονομικής κρίσης που συγκλονίζει τη Γερμανία τους τελευταίους μήνες. Μετά από έντονες διαμαρτυρίες σχετικά με ζητήματα αντισημιτισμού που ξέσπασαν στην προηγούμενη Documenta (Documenta 15, το 2022) και την αποχώρηση της καλλιτεχνικής διευθύντριας Ute Meta Bauer τον Μάιο του 2025, οι τοπικές αρχές του Κάσελ και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισαν να αποσύρουν τη χρηματοδότηση ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ.
Παρά τις προσπάθειες του εποπτικού συμβουλίου να εξασφαλίσει εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, στις 7 Ιουνίου 2025 ανακοινώθηκε επισήμως η ακύρωση της έκθεσης. Ο δήμαρχος του Κάσελ, Sven Schoeller, δήλωσε:
«Είναι μια πολύ δύσκολη αλλά αναγκαία απόφαση. Δεν μπορούμε να εγγυηθούμε την ποιότητα και την ανεξαρτησία της Documenta υπό τις παρούσες συνθήκες».
Αντιδράσεις στον καλλιτεχνικό κόσμο
Η είδηση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Η Διεθνής Ένωση Κριτικών Τέχνης (AICA) χαρακτήρισε την απόφαση «πλήγμα για την ελευθερία της τέχνης», ενώ καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο εξέφρασαν την απογοήτευσή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η γνωστή καλλιτέχνις Marina Abramović έγραψε στο Instagram:
«Η Documenta δεν είναι απλώς μια έκθεση. Είναι ο καθρέφτης του σύγχρονου κόσμου μέσα από την τέχνη. Η ακύρωσή της είναι μια σιωπή που δεν πρέπει να δεχτούμε».
Τι μέλλει γενέσθαι
Οι διοργανωτές άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο η Documenta να επιστρέψει το 2032, υπό νέες συνθήκες και με αναθεωρημένο μοντέλο διακυβέρνησης.
Προς το παρόν, όμως, ο παγκόσμιος καλλιτεχνικός χάρτης χάνει έναν από τους πιο σημαντικούς θεσμούς του.