Νέα μέτρα για τη βιωσιμότητα του πολιτισμού και της πόλης των τεχνών
Σε μία πρωτοφανή κίνηση για την ιστορία της διεθνούς τέχνης, οι αρχές της Βενετίας ανακοίνωσαν ότι, από το 2026, θα τεθεί ανώτατο όριο επισκεπτών στην Μπιενάλε Τέχνης, την παλαιότερη και πιο αναγνωρισμένη έκθεση σύγχρονης τέχνης στον κόσμο.
Η απόφαση ελήφθη έπειτα από ανάλυση των επιπτώσεων του υπερτουρισμού στον ιστορικό ιστό της πόλης αλλά και στις δομές που φιλοξενούν την Μπιενάλε, οι οποίες κατακλύζονται κάθε δύο χρόνια από περισσότερους από 700.000 επισκέπτες σε μόλις έξι μήνες.
Το νέο σύστημα πρόσβασης
Από το 2026, όσοι επιθυμούν να επισκεφθούν την Μπιενάλε θα πρέπει να κλείνουν θέση ηλεκτρονικά, με το σύστημα να λειτουργεί με ημερήσια quota έως 5.000 επισκέπτες. Το εισιτήριο θα περιλαμβάνει ονομαστική κράτηση, ώστε να περιοριστεί η μεταπώληση και η παράνομη διακίνηση.
Ο πρόεδρος της Biennale di Venezia, Roberto Cicutto, δήλωσε:
«Η τέχνη δεν μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες συνωστισμού. Η απόλαυση και η κατανόηση της σύγχρονης δημιουργίας απαιτούν χώρο, ηρεμία και σεβασμό».
Διαμαρτυρίες και στήριξη
Αν και αρκετοί καλλιτέχνες και επιμελητές στήριξαν την απόφαση, υπήρξαν και αντιδράσεις. Ορισμένες γκαλερί και συλλέκτες εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι τα περιοριστικά μέτρα θα μειώσουν την οικονομική δυναμική της έκθεσης και θα περιορίσουν την ελεύθερη πρόσβαση στην τέχνη.
Η γνωστή επιμελήτρια και διευθύντρια του Μουσείου Τέχνης της Στοκχόλμης, Elena Filipovic, σχολίασε:
«Ίσως είναι καιρός να ξανασκεφτούμε τον τρόπο με τον οποίο ταξιδεύουμε και καταναλώνουμε πολιτισμό. Η ποιότητα πρέπει να προηγείται της ποσότητας».
Ένα νέο μοντέλο για το μέλλον;
Η Μπιενάλε της Βενετίας φαίνεται να ανοίγει τον δρόμο για ένα νέο μοντέλο βιώσιμης διοργάνωσης καλλιτεχνικών γεγονότων, με επίκεντρο όχι μόνο την τέχνη αλλά και τη διαφύλαξη του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος.
Το στοίχημα είναι μεγάλο, όμως η Βενετία δείχνει αποφασισμένη να προχωρήσει — και ίσως να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο των μεγάλων φεστιβάλ στη σύγχρονη εποχή.
